ในช่วงเวลาที่ตลาดมีความผันผวน หรือเมื่อนักลงทุนมีมุมมองที่ชัดเจนต่อทิศทางของตลาด Leveraged & Inverse ETFs (L&I ETFs) สามารถทำหน้าที่เป็นเครื่องมือทางการลงทุนที่ช่วยเสริมสร้างกลยุทธ์ให้มีความยืดหยุ่นและทรงพลังมากยิ่งขึ้น โดยมุ่งเน้นการเพิ่มโอกาสในการสร้างผลตอบแทนให้มีประสิทธิภาพสูงสุด ภายใต้การบริหารความเสี่ยงที่รอบคอบ

กองทุนรวมอีทีเอฟ (Exchange Traded Fund: ETF)

คือ กองทุนรวมแบบเปิด ที่ได้รับการจดทะเบียนและซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ โดยมีจุดเด่นในการผสมผสานข้อดีของการลงทุนทั้งใน หุ้นสามัญ และ กองทุนรวมแบบดั้งเดิม เข้าด้วยกัน นักลงทุนสามารถซื้อขายหน่วยลงทุนของกองทุน ETF ได้ แบบเรียลไทม์ (Real-Time) ผ่านระบบซื้อขายของตลาดหลักทรัพย์ เสมือนกับการซื้อขายหุ้นทั่วไป

จุดเด่นของกองทุน ETF
กองทุน ETF โดดเด่นด้วยความสะดวกในการเข้าถึง ใช้เงินลงทุนเริ่มต้นในระดับต่ำ และมีค่าธรรมเนียมการซื้อขายที่ค่อนข้างต่ำเมื่อเทียบกับกองทุนรวมประเภทอื่น ๆ จึงกลายเป็นทางเลือกที่ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับนักลงทุนที่มุ่งเน้นการ กระจายความเสี่ยง และการ บริหารพอร์ตการลงทุนอย่างมีประสิทธิภาพ

จากความผันผวนของตลาดและความหลากหลายของกลยุทธ์การลงทุนในปัจจุบัน กองทุน ETF ได้มีการพัฒนาต่อยอดไปสู่รูปแบบใหม่ที่เรียกว่า “Leveraged & Inverse ETF” (L&I ETF) กองทุนประเภทนี้ถูกออกแบบมาเพื่อสร้างผลตอบแทนที่ สูงกว่าหรือเคลื่อนไหวในทิศทางตรงกันข้ามกับดัชนีอ้างอิงในระยะสั้น โดยอาศัยกลยุทธ์การลงทุนที่มีความซับซ้อน เช่น การใช้อนุพันธ์ (Derivatives) หรือการกู้ยืมเงินเพื่อต่อยอดอัตราทด (Leverage)

อย่างไรก็ตาม กองทุน L&I ETF มี ลักษณะเฉพาะและระดับความเสี่ยงที่สูงกว่ากองทุน ETF ทั่วไป จึงเหมาะสมสำหรับผู้ลงทุนที่มีความเข้าใจเชิงลึกเกี่ยวกับกลไกการลงทุน และสามารถบริหารความเสี่ยงได้อย่างรอบคอบ


Leveraged ETF (ETF ขาขึ้น)
• เป็นเครื่องมือที่ช่วยเร่งผลตอบแทนจากดัชนีอ้างอิง โดยมุ่งหวังสร้างผลตอบแทนที่มากกว่าการเคลื่อนไหวของดัชนี เช่น 2 เท่าภายในวันเดียว
Inverse ETF (ETF ขาลง)
• ส่วนนี้คือ เครื่องมือสวนกระแส หรือ เกราะป้องกัน เมื่อดัชนีอ้างอิงปรับตัวลง Inverse ETF จะพยายามสร้างผลตอบแทนให้เป็น บวกสวนทางขึ้นมา ในวันนั้นๆ

L&I ETF จึงเป็นทางเลือกใหม่ที่ช่วยให้นักลงทุนสามารถปรับกลยุทธ์ได้อย่างยืดหยุ่นในทุกสถานการณ์ของตลาด

เครื่องมือการลงทุนของกองทุน L&I ETF
กองทุน Leveraged & Inverse ETF (L&I ETF) ส่วนใหญ่ใช้ ตราสารอนุพันธ์ (Derivatives) เช่น สัญญาฟิวเจอร์ส (Futures) และ สัญญาสวอป (Swaps) เพื่อสร้างผลตอบแทนตามนโยบายที่กำหนดไว้ เช่น ผลตอบแทน 2 เท่า (2X) หรือผลตอบแทนในทิศทาง ตรงข้าม -1 เท่า (-1X) หรือ -2 เท่า (-2X)
ทั้งนี้ ผู้จัดการกองทุนจำเป็นต้อง ปรับสัดส่วนการลงทุนรายวัน (Daily Reset) และคำนวณผลตอบแทนแบบ ทบต้นรายวัน (DailyCompounding Effect) ส่งผลให้ผลตอบแทนสะสมของผู้ลงทุนที่ถือครองต่อเนื่องหลายวัน อาจ แตกต่างจากดัชนีอ้างอิง โดยเฉพาะในช่วงที่ตลาดมีความผันผวนสูง

ตัวอย่างการคำนวณผลตอบแทนแบบทบต้นรายวัน

สมมติว่าดัชนีอ้างอิงเริ่มต้นที่ระดับ 100 หน่วย:


1. กรณีราคาดัชนีอ้างอิงเคลื่อนไหว Side way ในแดนบวก

จากตัวอย่างข้างต้น กรณีราคาดัชนีอ้างอิงเคลื่อนไหว Side way ในแดนบวก จะเห็นได้ว่าแม้ดัชนีอ้างอิงจะกลับสู่ระดับเริ่มต้นที่ 100 หน่วยในวันที่ 10 แต่กองทุน 2X /-1X ETF กลับมีมูลค่าลดลงเหลือเพียง 93.51% บาท ซึ่งเท่ากับการสูญเสียมูลค่าประมาณ 6.49% อันเป็นผลจากการคำนวณผลตอบแทนแบบทบต้นรายวัน


2. กรณีราคาดัชนีอ้างอิงเคลื่อนไหว Side way ในแดนลบ

จากตัวอย่างข้างต้น กรณีราคาดัชนีอ้างอิงเคลื่อนไหว Side way ในแดนลบ จะเห็นได้ว่าแม้ดัชนีอ้างอิงจะกลับสู่ระดับเริ่มต้นที่ 100 หน่วยในวันที่ 10 แต่กองทุน 2X /-1X ETF กลับมีมูลค่าลดลงเหลือเพียง 81.48% บาท ซึ่งเท่ากับการสูญเสียมูลค่าประมาณ 18.52% อันเป็นผลจากการคำนวณผลตอบแทนแบบทบต้นรายวัน
ดังนั้น ผู้ลงทุนควรทำความเข้าใจกลไกการลงทุนของกองทุน L&I ETF อย่างรอบคอบ และพิจารณาความเหมาะสมของระยะเวลาการถือครอง เนื่องจากกองทุนประเภทนี้เหมาะสำหรับการลงทุนในระยะสั้นเพื่อเก็งกำไรจากทิศทางของตลาด มากกว่าการถือครองระยะยาว


ข้อดีและความเสี่ยงของการลงทุนในกองทุน Leveraged & Inverse ETF (L&I ETF)
กองทุน L&I ETF เป็นผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่ได้รับการออกแบบมาเพื่อให้ผู้ลงทุนสามารถสร้างผลตอบแทนในอัตราเร่ง (Leveraged) หรือในทิศทางตรงกันข้าม (Inverse) กับดัชนีอ้างอิง โดยมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากกองทุน ETF ทั่วไป ทั้งในด้านกลยุทธ์การลงทุนและระดับความเสี่ยงที่เกี่ยวข้อง


ข้อดีของการลงทุนใน L&I ETF
• สามารถสร้างผลตอบแทนได้ทั้งในภาวะตลาดขาขึ้นและขาลง กองทุนประเภทนี้เปิดโอกาสให้ผู้ลงทุนสามารถเก็งกำไรจากทิศทางของตลาด ไม่ว่าจะเป็นช่วงที่ตลาดมีแนวโน้มปรับตัวสูงขึ้นหรือปรับตัวลดลง โดยเลือกลงทุนในกองทุนที่มีกลยุทธ์แบบ Leveraged หรือ Inverse ตามมุมมองของตลาด
• ไม่จำเป็นต้องวางหลักประกันในการลงทุน แตกต่างจากการลงทุนในตราสารอนุพันธ์โดยตรง เช่น ฟิวเจอร์ส ที่ผู้ลงทุนต้องวางหลักประกัน กองทุน L&I ETF ช่วยให้สามารถเข้าถึงกลยุทธ์การลงทุนเชิงซับซ้อนได้โดยไม่ต้องจัดการเรื่องหลักประกันด้วยตนเอง
• สะดวกในการซื้อขายผ่านตลาดหลักทรัพย์ ผู้ลงทุนสามารถซื้อขายกองทุน L&I ETF ได้แบบ Real-Time เช่นเดียวกับหุ้นทั่วไป ทำให้สามารถปรับพอร์ตการลงทุนได้อย่างรวดเร็วตามสภาวะตลาด

ความเสี่ยงที่ควรพิจารณา
• ความผันผวนสูงและความเสี่ยงจากการคาดการณ์ทิศทางตลาดผิดพลาด เนื่องจากกองทุน L&I ETF มีการใช้กลยุทธ์ที่อิงกับตราสารอนุพันธ์และมีอัตราทดของผลตอบแทน การคาดการณ์ทิศทางตลาดผิดพลาดอาจส่งผลให้เกิดการขาดทุนในระดับสูงโดยเฉพาะในช่วงที่ตลาดมีความผันผวนมาก
• ผลตอบแทนที่อาจเบี่ยงเบนจากดัชนีอ้างอิงเมื่อถือครองเกิน 1 วัน เนื่องจากกองทุนมีการปรับสัดส่วนการลงทุนใหม่ทุกวัน (Daily Reset) และคำนวณผลตอบแทนแบบทบต้นรายวัน (Compounding Effect) การถือครองกองทุนต่อเนื่องหลายวันอาจทำให้ผลตอบแทนที่ได้รับแตกต่างจากผลตอบแทนของดัชนีอ้างอิงที่คาดหวังไว้ กองทุนประเภทนี้จึงไม่เหมาะสำหรับการลงทุนระยะยาว
• มีอัตราการหมุนเวียนของพอร์ตการลงทุน (Portfolio Turnover) สูง การปรับสัดส่วนการลงทุนทุกวันตามกลยุทธ์ Daily Reset ส่งผลให้เกิดการซื้อขายภายในพอร์ตบ่อยครั้ง ซึ่งอาจส่งผลต่อค่าธรรมเนียมและต้นทุนการดำเนินงานของกองทุน
• เป็นผลิตภัณฑ์การลงทุนที่มีความซับซ้อน ผู้ลงทุนควรศึกษารายละเอียดของกองทุนอย่างรอบคอบ รวมถึงทำความเข้าใจกลไกการสร้างผลตอบแทนและความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องก่อนตัดสินใจลงทุน เพื่อให้สามารถบริหารความเสี่ยงได้อย่างมีประสิทธิภาพ