ความหมายของตราสารอนุพันธ์
หมายถึง สินทรัพย์ทางการเงินชนิดหนึ่งที่มูลค่าของตัวเองขึ้นอยู่กับมูลค่าของอีกสินทรัพย์หนึ่ง (Underlying Asset) เช่น ตราสารทุน ตราสารหนี้ และสินค้าโภคภัณฑ์ชนิดต่างๆ ที่นอกเหนือจากสินค้าเกษตรกรรม
ตราสารอนุพันธ์ที่ บมจ. ตลาดสัญญาซื้อขายล่วงหน้าฯ สามารถจัดให้มีการซื้อขายภายใต้พระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายล่วงหน้า พ.ศ. 2546 ได้แก่ ฟิวเจอร์ส (Futures) ออปชัน (Options) และออปชันบนสัญญาฟิวเจอร์ส (Options on Futures) ของสินทรัพย์อ้างอิงประเภทต่าง ๆ ดังนี้
- อ้างอิงกับตราสารทุน ได้แก่ ดัชนีราคาหลักทรัพย์
- อ้างอิงกับตราสารหนี้ ได้แก่ พันธบัตรรัฐบาล อัตราดอกเบี้ย
- อ้างอิงกับราคาหรือดัชนีราคาอื่นๆ ได้แก่ ทองคำ โลหะเงิน น้ำมันดิบ อัตราแลกเปลี่ยน
ฟิวเจอร์ส
หมายถึง สัญญา หรือข้อตกลงระหว่างบุคคล 2 ฝ่ายคือ "ผู้ซื้อ" กับ "ผู้ขาย" ในการตกลงที่จะซื้อหรือขายสินค้า หรือสินทรัพย์อ้างอิง โดยการตกลงซื้อขายดังกล่าว คู่สัญญาได้ตกลงจำนวน และราคาซื้อขายที่แน่นอนแล้ว แต่จะทำการชำระและส่งมอบสินค้ากันในอนาคต
ออปชั่น
คือ สัญญาระหว่างบุคคล 2 ฝ่าย ที่ผู้ขายให้สิทธิแก่ผู้ซื้อในการซื้อ หรือขายสินทรัพย์อ้างอิงภายใต้สัญญาที่ได้ระบุไว้ ซึ่งรายละเอียดจะรวมถึง ราคาใช้สิทธิ วันหมดอายุ และ รายละเอียดการส่งมอบ
จากคำนิยามข้างต้นแสดงให้เห็นว่า ผู้ซื้อออปชั่นมีสิทธิเลือกที่จะใช้สิทธิหรือไม่ก็ได้ และจะใช้สิทธิเมื่อผู้ซื้อจะได้ประโยชน์จากการใช้สิทธิในขณะที่ผู้ขายออปชั่นมีภาระผูกพันที่จะต้องปฏิบัติตามสัญญาเมื่อผู้ซื้อมาขอใช้สิทธิผู้ขายเท่านั้น โดยผู้ซื้อออปชั่นจะต้องจ่ายเงินค่า Premium ให้แก่ผู้ขายเพื่อแลกับสิทธิดังกล่าว โดยแบ่งได้ 2 ประเภท
- คอลออปชั่น (Call Options) คือ ให้สิทธิผู้ซื้อออปชั่นในการ “ซื้อสินทรัพย์อ้างอิง”
- พุทออปชั่น (Put Options) คือ ให้สิทธิผู้ซื้อออปชั่น “ขายสินทรัพย์อ้างอิง”