เมื่อคุณสนใจจะลงทุนในกองทุนรวม แต่ไม่รู้ว่าจะเริ่มจากตรงไหน และเลือกกองทุนอย่างไร ขอแนะนำขั้นตอนการเตรียมพร้อมสำหรับการลงทุนอย่างผู้ลงทุนที่รอบรู้ เพราะถึงแม้ว่าการลงทุนในกองทุนรวมนี้จะบริหารจัดการโดยมืออาชีพ ซึ่งก็คือ บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม (บลจ.) ทั้งหลายก็ตาม คุณก็ยังคงต้องตระหนักไว้เสมอว่า “เสี่ยงอยู่ดี”เริ่มจาก...

1. สำรวจฐานะและวัตถุประสงค์ของตนเองก่อนการตัดสินใจลงทุน สิ่งที่จะต้องตอบคำถามให้ได้อย่างแรกเลย ก็คือ ฐานะการเงินของตนเองตอนนี้เป็นอย่างไร สามารถนำเงินไปลงทุนซื้อหน่วยลงทุนได้เท่าไร และต้องกำหนดวัตถุประสงค์ ระยะเวลาในการลงทุนให้เหมาะสม เช่น การลงทุนระยะยาวเพื่อการศึกษา เพื่อเกษียณอายุ หรือการลงทุนระยะสั้นเพื่อหา ดอกผลจากเงินที่เหลือใช้ก่อนที่จะนำเงินนั้นไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่นต่อไป เป็นต้น นอกจากนี้ ยังต้องพิจารณาถึงระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้ของตนเองด้วยว่ายอมรับความเสี่ยงได้มาก น้อย หรือไม่ต้องการเสี่ยงเลย เมื่อมีคำตอบสำหรับคำถามเหล่านี้อยู่อย่างชัดเจน แล้วจึงเริ่มทำความรู้จักตัว กองทุนรวมที่ว่านี้เพื่อที่จะตัดสินใจเลือกลงทุนได้อย่างเหมาะสมต่อไป
2. รู้จักตัวเลือกในการลงทุน เนื่องจากกองทุนรวมที่เสนอขายอยู่ในปัจจุบันมีนโยบายการลงทุนที่หลากหลายเพื่อเป็นทางเลือกให้แก่คุณ ไม่ว่าจะเป็นกองทุนรวมตราสารทุน กองทุนรวมตราสารหนี้ กองทุนรวมผสม นอกจากนี้ยังมีกองทุนรวมที่มีลักษณะพิเศษอีก เช่น กองทุนรวมตลาดเงิน กองทุนรวมดัชนี กองทุนรวมคุ้มครองเงินต้น กองทุนรวมที่ลงทุนในต่างประเทศ (FIF) กองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ เป็นต้น ดังนั้น จึงเป็นสิ่งสำคัญที่คุณต้องรู้ความต้องการของตัวเอง ศึกษาและทำความเข้าใจกองทุนรวมแต่ละประเภท เพื่อที่จะได้เลือกกองทุนรวมให้เหมาะสมกับเป้าหมายการลงทุน ระยะเวลาในการลงทุน ระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้ และผลตอบแทนที่คาดหวังของตนเองมากที่สุด
3. หาข้อมูลเบื้องต้นของกองทุนรวมที่ขายอยู่ หากเป็นการขายหน่วยลงทุนครั้งแรก บลจ.จะลงโฆษณาในหนังสือพิมพ์ ประกาศว่าตอนนี้มีโครงการออกใหม่ ซึ่งจะมีรายละเอียดเบื้องต้น เช่น มีนโยบายการลงทุนอย่างไร ซื้อหน่วยลงทุนได้ที่ไหน เมื่อไร ราคาเท่าไร เป็นต้น แต่หากสนใจลงทุนในหน่วยลงทุนของกองทุนที่มีการเสนอขายครั้งแรกไปแล้วนั้น คุณสามารถหาข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับกองทุนรวมที่จดทะเบียนแล้วและยังดำเนินการอยู่ได้จากเว็บไซต์ของสำนักงาน ก.ล.ต. (www.sec.or.th) หรือจากเว็บไซต์ของสมาคมบริษัทจัดการลงทุน (www.thaimutualfund.com) หรือหากทราบชื่อกองทุนรวมที่สนใจและ บลจ. ซึ่งเป็นผู้บริหารจัดการกองทุนนั้นๆ  แล้ว ก็สามารถเข้าไปหาข้อมูลเกี่ยวกับกองทุนรวมนั้นได้จากเว็บไซต์ของ บลจ. เอง ทั้งนี้ หากคุณมีความสนใจที่จะลงทุนในกองทุนรวมนั้นแล้ว จึงค่อยหาข้อมูลในรายละเอียดจากหนังสือ ชี้ชวนเป็นลำดับถัดไป
4. ศึกษาข้อมูลโครงการกองทุนรวมอย่างละเอียด ข้อมูลในโฆษณาต่าง ๆ ถือว่าเป็นเพียงข้อมูลเบื้องต้นเท่านั้น คุณจึงต้องศึกษาข้อมูลอื่นๆ เพิ่มเติมอีก เนื่องจากกองทุนรวมแต่ละโครงการจะมีลักษณะและรายละเอียดที่แตกต่างกัน เช่น เป็นกองทุนปิดหรือเปิด มีนโยบายการลงทุนอย่างไร ลงทุนในตราสารประเภทใด มีเงื่อนไขพิเศษในการลงทุนบ้างหรือไม่ บลจ. ซึ่งเป็นผู้บริหารโครงการคือใคร มีค่าใช้จ่ายที่ผู้ลงทุนต้องจ่ายเท่าใด และอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งคุณสามารถศึกษารายละเอียดจากหนังสือชี้ชวน หรือสอบถามจาก บลจ. นั้นได้

เมื่อตัดสินใจได้ว่าจะลงทุนในกองทุนรวมใดแล้ว คุณสามารถติดต่อซื้อหน่วยลงทุนกับ บลจ.ที่เป็นผู้บริหารจัดการโครงการกองทุนรวมโดยตรง หรือติดต่อซื้อได้ที่ผู้ติดต่อกับผู้ลงทุน และตัวแทนสนับสนุนการขายที่ บลจ. นั้น ๆ แต่งตั้ง แต่สิ่งที่ต้องระวัง คือ ผู้ติดต่อกับผู้ลงทุน และตัวแทนสนับสนุนการขายที่ติดต่ออยู่นั้นต้องเป็นผู้ที่ได้รับความเห็นชอบจาก ก.ล.ต. อย่างถูกต้อง (สามารถตรวจสอบรายชื่อได้ใน www.sec.or.th)

หากคุณซื้อหน่วยลงทุนของกองทุนปิด บลจ. จะมีการออก “ใบหน่วยลงทุน” ไว้ให้เป็นหลักฐาน แต่หากคุณลงทุนในกองทุนเปิด หลักฐานที่ออก ก็คือ “หนังสือรับรองสิทธิในหน่วยลงทุน” หรือ “สมุดบัญชีแสดงสิทธิในหน่วยลงทุน” ซึ่งจะมีลักษณะคล้ายกับสมุดบัญชีเงินฝากที่สามารถนำไปปรับยอดให้เป็นปัจจุบันเพื่อดูตัวเลขในบัญชีที่เปลี่ยนแปลงได้ตามต้องการ ทั้งนี้ บลจ.จะจัดส่งเอกสารดังกล่าวให้ภายหลัง